"Bądź szczęśliwy i do szczęścia prowadź innych"
Ignacy Łukasiewicz
8.03.1822 - 7.01.1882
Ignacy Łada Łukasiewicz pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Urodził się w 1822 roku dnia 08 marca we wsi Zaduszniki, położonej nad Wisłą w dawnym obwodzie tarnowskim, z ojca Józefa i matki Apolonii ze Świetlików. Po ukończeniu czwartej klasy gimnazjalnej w Rzeszowie, zmuszony do przerwania dalszej nauki z powodu śmierci ojca, udał się do Łańcuta, gdzie rozpoczął praktykę w aptece A. Swobody. W 1841 roku przeniósł się na dalszą praktykę do apteki Hubla w Rzeszowie, gdzie pracował do lutego 1846r., tj. do chwili aresztowania. W lutym 1848r. został zwolniony z więzienia we Lwowie z zakazem opuszczania Lwowa. W sierpniu 1848r. rozpoczął pracę jako pomocnik aptekarki w aptece Piotra Mikolascha, gdzie pracował przeszło dwa lata.
W latach 1848-1850 podjął pierwsze próby destylacji oleju skalnego, otrzymując produkt "oleum petrae", znany jako lekarstwo na odmrożenia oraz domieszka do maści. Dzięki poparciu i poręczeniu udzielonemu mu jako człowiekowi podejrzanemu politycznie przez Micholascha, Łukasiewicz został przyjęty na jesieni 1850r. na dwuletni kurs farmaceutyczny na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia te ukończył na Uniwersytecie w Wiedniu, gdzie w letnim semestrze roku akademickiego 1852 studiował chemię analityczną i dnia 30 lipca 1852 uzyskał dyplom magistra farmacji.
Powrócił do Lwowa i kontynuował pracę w aptece Mikolasha. Wraz z nim i jego drugim asystentem prowadzili badania nad ropą naftową, ale po pewnym czasie ich zwierzchnik się z tego wycofał. Oni jednak kontynuowali badania i na przełomie 1852-1853 roku otrzymali naftę. Samo odkrycie pozostałoby tylko ciekawostką gdyby nie Łukasiewicz, który już bez pomocy Jana Zeha próbował wykorzystać ją do oświetlenia. Dzień 31 lipca 1853 roku jest datą początku przemysłu naftowego, kiedy to przy współpracy aptekarzy Mikolasha, Zeha, Łukasiewicza oświetlono lampami naftowymi szpital powszechny we Lwowie. Łukasiewicz także zajął się pokazaniem nafty światu. Wysyłał jej próbki do wielu miast Europy m.in. Wiednia, Paryża.
Łukasiewicz postanowił całkowicie poświęcić się swemu wynalazkowi. W 1853 roku przeniósł się do Gorlic w pobliże terenów roponośnych. Nie rozstawał się z aptekarstwem, ponieważ dochody z nafty były wciąż jeszcze małe. Wydzierżawił aptekę w Gorlicach. Wynalazek swój ciągle udoskonalał. Pierwszą prowizoryczną destylarnią nafty stała się izba w aptece.
Za jego przykładem powstało w Gorlickiem wiele małych prymitywnych destylarnii. Mając skromne dochody Łukasiewicz starał się o posadę kasjera miejskiego, której jednak nie otrzymał wskutek przeszłości politycznej. W 1857r. ożenił się ze swoja siostrzenicą Honoratą ze Stacherskich.
W roku 1858 przeniósł się do Jasła, gdzie w roku 1857 otrzymał korzystniejszą dzierżawę apteki. Jeszcze 2 lata wcześniej, bo w 1856r. założył we wsi Ulaszowice, w pobliżu Jasła, pierwszą na ziemiach polskich destylarnię ropy naftowej. Druga destylarnia powstała w Klęczanach koło Nowego Sącza. Po spaleniu destylarnia w Ulaszowicach, Łukasiewicz przeniósł się do Polanki koło Krosna, gdzie w roku 1861 założył trzecią z kolei destylarnię ropy. Ropę do tej destylarni otrzymywał z Bóbrki, gdzie już od 1854r. istniały ręcznie kopane studnie, powstałe z jego inicjatywy. Świadczy o tym napis na wzniesionym na pamiątkę obelisku: "Dla utrwalenia pamięci założonej kopalni oleju skalnego w Bóbrce, rok 1854".
W tym czasie Łukasiewicz zawarł znajomość z właścicielem Bóbrki Karolem Klobassą, a także z Tytusem Trzecieskim, z którymi następnie w 1854r. zawarł spółkę dla eksploatacji ropy w Bóbrce. Tytułem udziału Klobassa ofiarował swoje tereny w Bóbrce, zaś Łukasiewicz wniósł zamiast kapitału własną pracę. Ta krośnieńska niepisana spółka, opierająca się na całkowitym wzajemnym zaufaniu, była pierwszym na świecie towarzystwem naftowym; Łukasiewicz był jej pełnomocnikiem i dyrektorem.
W maju 1854r. Łukasiewicz wziął udział w wystawie Gospodarczo- Rolniczej w Jaśle, na której zademonstrował "olej skalny", kamfinę, olej do maszyn, maź na wozy, asfalt i gudrinę, otrzymał wówczas dyplom pochwalny.
Z powodu trudności w dostawach ropy z Bóbrki do destylacji w Polance, po spaleniu się jej Łukasiewicz wybudował większą i lepiej urządzoną fabrykę w Chorkówce; była ona na małą skalę pierwowzorem przyszłych fabryk-kolosów. Łukasiewicz osiedlił się w Chorkówce, gdzie przebywał do końca życia.
Głównym zainteresowaniem Łukasiewicza była przeróbka ropy, ale zajmował się również żywo techniką kopalnianą. Dzięki jego inicjatywie i poparciu przeprowadzono w Bóbrce w 1862 roku pierwsze wiercenie ręczne za pomocą noży wolnospadowych. Jest to historyczna data w polskim wiertnictwie, data wprowadzenia wiercenia w miejsce kopania. Kierownika kopalni A. Jabłońskiego wysłał na swój koszt do Pensylwanii na praktykę.
W 1866r. Łukasiewicz został wybrany posłem do Sejmu Galicyjskiego. Jesienią 1877r. urządził wraz z Klobassą atrakcyjny pawilon na lwowskiej wystawie. Z jego inicjatywy uchwalono w 1879r. założenie w Gorlicach Krajowego Towarzystwa Naftowego, którego był prezesem.
Łukasiewicz był wielkim społecznikiem i filantropem. Udzielał zapomóg i zasiłków chłopom, zakładał bursy, ochronki, budował drogi i mosty. Był bardzo aktywnym członkiem Rady Powiatowej w Krośnie. W jego domu znajdowali schronienie emigranci i byli uczestnicy powstania styczniowego, których jako gorący patriota wydatnie wspomagał swoimi funduszami.
Ta wielka i bezprzykładna aktywność i działalność we wszystkich dziedzinach ówczesnego życia gospodarczego i społecznego zjednała mu powszechną sympatię oraz miłość ludu, który nazywał Łukasiewicza swoim ojcem. Wyrazem tego była w 1878r. uroczystość 25 rocznicy jego pracy w przemyśle naftowym, podczas której wręczono mu album, pamiątkowy z dedykacją i fotografiami uczestników uroczystości oraz złoty medal z jego popiersiem i odpowiednim napisem.
Ciężka i niezmordowana praca wpływała ujemnie na wątłe siły Łukasiewicza. Dnia 31 grudnia 1881r. zachorował na zapalenie płuc i 7 stycznia 1882 roku zmarł w Chorkówce. Pogrzeb wielkiego wynalazcy i organizatora był prawdziwą manifestacją ówczesnego społeczeństwa galicyjskiego.
Niebawem zapomniano o tym zasłużonym twórcy przemysłu naftowego. Dopiero po 50 blisko latach, bo w 1928r. utworzono Komitet uczczenia pamięci Łukasiewicza, który z dobrowolnych składek ufundował w Krośnie pomnik dłuta artysty prof. Raszki. Przedstawia on postać Łukasiewicza odlaną z brązu na cokole z granitu wołyńskiego. Pomnik ten odsłonięto w 1932r.
Najbardziej trwałą pamiątką o Ignacym Łukasiewiczu jest założenie w Bobrówce Muzeum Skansenowskie. Oprócz obelisku z historycznym napisem i pierwszej kopanki "Franek", znajdują się tam na znacznej powierzchni różne wiertnice do wiercenia udarowego i obrotowego, kierat pompowy i kiwaki pompowe, windy przenośne oraz kotłownia zbudowana przez Łukasiewicza w 1867r.
Ważniejsze daty z życia Ignacego Łukasiewicza
| 1822 | - | 8 marca: data urodzin Jana Bożego Józefa Ignacego Łukasiewicza, syna Józefa i Apolonii ze Świetlików w Zadusznikach, powiat Mielec. |
| 1832 | - | rozpoczęcie nauki gimnazjalnej w Rzeszowie |
| 1836 | - | przerwanie nauki gimnazjalnej, praktyka apteczna w Łańcucie |
| 1837 | - | kontakt z konspiracyjną Konfederacją Powszechną Narodu Polskiego |
| 1838 | - | kontakt z konspiracyjnym Sprzysiężeniem Demokratów Polskich |
| 1840 | - | egzamin tyrocynalny na pomocnika aptekarskiego - pierwsze dochodzenie policyjne, Łukasiewicz politycznie podejrzany |
| 1841 | - | przeniesienie się do apteki w Rzeszowie |
| 1845 | - |
lipiec: kontakt z E. Dembowskim; Łukasiewicz agentem Centralizacji Towarzystwa Demokratycznego na powiat Rzeszów, przygotowywanie powstania listopad: podporządkowanie Franciszkowi Wiesiołowskiemu |
| 1846 | - | 19 lutego: aresztowanie Łukasiewicza, więzienie w Rzeszowie |
| 1847 | - |
8 maja: przeniesienie do więzienia karmelitańskiego we Lwowie 27 grudnia: zwolnienie z więzienia z braku dowodów winy, nakaz osiedlenia we Lwowie |
| 1848 | - | 15 sierpnia: rozpoczęcie pracy w aptece Piotra Mikolascha |
| 1850 | - |
powstanie farmaceutycznego rękopisu Manuscript 15 września: wyjazd do Krakowa, rozpoczęcie studiów farmaceutycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim |
| 1851 | - | październik: kierownictwo fabryki ałunu w Dąbrowie powiat Chrzanów |
| 1852 | - |
23 marca: koniec studiów farmaceutycznych w Krakowie wyjazd do Wiednia 30 lipca: magisterium farmacji w Wiedniu na podstawie pracy Baryła et Anilinum, powrót do Lwowa rozpoczęcie prac nad destylacją ropy naftowej, podróż do Borysławia, Tustanowic, Sołotwiny i Peczeniżyna |
| 1853 | - |
odkrycie nafty, skonstruowanie lampy naftowej 31 lipca: oświetlenie szpitala powszechnego we Lwowie naftą i pierwsza transakcja naftowa na świecie: sprzedaż nafty szpitalowi |
| 1854 | - | osiedlenie się w Gorlicach, dzierżawa apteki, założenie pierwszej świecie kopalni ropy naftowej w Bóbrce powiat Krosno |
| 1856 | - | rafineria nafty w Ulaszowicach pod Jasłem |
| 1857 | - | dzierżawa drugiej apteki, w Jaśle, małżeństwo z Honoratą ze Stacherskich, przeniesienie się do Jasła |
| 1858 | - | własna apteka w Brzostku, rezygnacja z apteki w Gorlicach - udział w wystawie w Jaśle |
| 1859 | - | spółka z braćmi Zielińskimi w Klęczanach, organizowanie rafinerii wKlęczanach, podróż do Wiednia, śmierć córki Marianny, sprzedaż apteki w Brzostku. |
| 1860 | - | pożar destylarni w Ulaszowicach |
| 1861 | - | ropodajny szyb "Wojciech" w Bóbrce, spółka Łukasiewicz - Trzecieski - Klobassa przeniesienie się z Jasła do Polanki, rafineria w Polance |
| 1862 | - | wprowadzenie ręcznego wiercenia udarowego w Bóbrce |
| 1864 | - | pożar rafinerii w Polance |
| 1865 | - | kupno Chorkówki i przeniesienie się. do niej, rafineria w Chorkówce |
| 1866 | - |
udoskonalenie wiercenia nożycami Fabiana kasa bracka górnicza w Bóbrce |
| 1868 | - | kopalnia w Ropiance koło Dukli |
| 1870 | - |
próby wiercenia linowego w Bóbrce, wprowadzenie wiercenia udarowego maszynowego rezygnacja z apteki w Jaśle |
| 1873 | - |
medal i dyplom na międzynarodowej wystawie powszechnej w Wiedniu odznaczenie papieskim Orderem św. Grzegorza, Łukasiewicz szambelanem papieskim |
| 1874 | - | kopalnia i rafineria a Ropie powiat Gorlice |
| 1876 | - | Łukasiewicz posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie |
| 1877 | - |
przewodniczenie pierwszemu kongresowi naftowemu we Lwowie organizacja pawilonu naftowego na Wystawie Krajowej we Lwowie |
| 1878 | - |
31 lipca: jubileusz 25-lecia pracy w przemyśle naftowym i stworzenie tego przemysłu Order Żelaznej Korony III klasy |
| 1879 | - | wyjazd do Wiednia w sprawie ustawy naftowej |
| 1880 | - | założenie Krajowego Towarzystwa Naftowego i kierownictwo nim |
| 1881 | - | kopalnie w Smerecznem i Wilszni pod Duklą |
| 1882 | - | 7 stycznia: zgon w Chorówce |